محرمی که هست،حسینی که نیست...

محرم تمام می شود. مثل تمام محرم هایی که گذشت. امسال بار ها فکر می کردم که حسینِ من کیست؟ حسینِ من برای چه قیام کرد؟ برای چه شهید شد؟ حالا که همه چیز تمام شده، قرار است چه چیزی از حسین برای من باقی بماند؟ با هرکسی حرف می زنم تفاوت هایی با من دارد. هرکسی در ذهن خودش ،طبق شنیده ها و خوانده هایش، یک حسین ساخته. نمی دانم چند حسین را در بین مردم می توان یافت. حسینی که برای شفا گرفتن است. حسینی که برای گریه کردن است. حسینی که برای اعتراض کردن است. حسینی که اصلاح طلب است. حسینی که اصول گراست. حسینی که مذاکره کننده است. حسینی که با دشمن دست نمی دهد. حسینی که عدالت خواه است. حسینی که صلح طلب است. حسینی که جنگجو است. یا حتی حسینی که برای نذری گرفتن است......

شروع می کنم به کتاب خواندن.انگار مشکل فقط برای روزگار ما نیست. 1400 سال است علما هر کدام یک حسین را فهم کرده اند و هر کدام یک هدف را برایش متصور شده اند. ولی مشکل در روزگار ما چیز دیگری است. ما در میانه میدان جنگ قدرت ها هستیم. جنگی که هر طرف دارد می کوشد تا حسین خودش را به جامعه معرفی کند؛ یا بهتر بگویم حسین راب رای خودش بکند. نمی دانم کدام حسین را باید بپذیرم،حسینِ حوزه و روضه یا حسینِ روشنفکران، حسینِ چپ یا حسینِ راست.نمی دانم فقط من هستم که در این دو راهی ها مانده ام یا هستند کسنی که مثل من گیج شده اند. حس می کنم خیلی هم نباید تعدادمان زیاد باشد. با رسانه ای مواجه هستیم که فقط یک حسین را معرفی می کند. به لیست سخنرانان تلویزیون نگاه می کنم؛به موضوعات سخنرانی هایشان. فضای کلی سخنرانی ها حُب اهل بیت است،بیان فضایل امام است، بحث ولایت است. موضوعاتی که بیشتر برای گریه کردن است تا فکر کردن و نمی دانم سوال هایی که برای من مطرح شد، برای کسی که فقط به تلویزیون دسترسی دارد هم مطرح می شود؟

به جامعه نگاه می کنم. سعی دارم بعد از این حجم انبوه از از هیئت ها و سخنرانی ها و این سینه زنی ها و دسته ها، تغییری در جامعه ببینم. ده روز همه جا سیاه پوش می شود. مردم نذری می دهند. آمار می گوید جرم کمتر می شود. به اصطلاح خودمان شور حسینی همه جا را می گیرد.اما بعد از آن ده روز انگار همه چیز تمام می شود. باور نمی کنم حسین قیام کرده باشد برای اینکه الگویی ده روزه باشد! احساس می کنم حسینی که به جامعه معرفی می شود با حسین حقیقی فاصله دارد! حسینِ حقیقی باید درمانگر جامعه باشد. حسینِ حقیقی باید راهنمای من در این سردرگمی ها باشد؛ باید هویت بدهد؛ باید اندیشه بسازد. درست همان کاری که در بحبوحه انقلاب انجام داد. این حسین بود که هویت داد،حسین بود که جوانان را از سردرگمی نجات داد و راهنمایی کرد و در آخر فهماند که باید خودشان . جامعه شان را عوض کنند. حسین درسی بود برای یک جامعه؛ از خمینی روحانی و شریعتی روشنفکر گرفته تا گلسرخی مارکسیست. و تو خود حدیث مفصل بخوان ازین مجمل...

نگاه می کنم؛ جستجو می کنم؛ ولی نمی یابم. از این حسین در جامعه من خبری نیست. نمی دانم آن حسینی که جامعه شفا می داد چه شد؟ نمی دانم چرا بعد از انقلابِ حسینی، حسینِ انقلابی را پای منبر ها و روضه ها سربریدند......

اصلا حسین جنس غمش فرق می کند

دروغ چرا!؟ تا سالهای قبل اذیت می شدم. احساس می کردم فضای محرم باید جور دیگری باشد . فکر می کردم که نباید به این دسته جات اجازه فعالیت داد. برایم یک حرکت بدون سندیت بودند که توسط عده ای جوان تشکیل می شدند تا اسم پایگاه امام حسین هر کاری برایشان مجاز باشد. از زنان دنباله روی دسته تا زنجیر زن های آرایش شده برایم عذاب آور بود. مجالسی که از نام حسین فقط "سِین" باقی می گذاشتند زجرم می داد. حتی به حدی از تنفر هم رسیده بودم "که اینها حالیشان نمی شود که دارند با دین چه کار می کنند". صدای طبل تا نصف شب ادامه داشت و من به این فکر می کردم که این کار چند نفر را دین ستیز می کند....

دروغ چرا؟! امسال  اینها برایم زجرآور نیست. تقصیر استاد بود که گفت "دستگاه امام حسین صاحب دارد،مبادا دخالت بی جا بکنیم". نمی دانم چقدر اهمیت دارد که تاریخچه عَلَم های عزاداری از کجا درست شده اند! جور دیگری به قضیه نگاه می کنم. اصلا عده ای آمده اند حول یک چیز بدون سندیت جمع شده اند ولی به اسم حسین. هر کاری هم آنجا می کنند. همان دختر ها و پسر ها که شاید سالی یکبار هم به مراسم مذهبی نروند به بهانه دیگری دور پرچم مولا جمع شده اند. شاید میان حرف هایشان یک  یا حسین هم بگویند. شاید میان روضه ها یکبار دلشان بلرزد و گریه هم بکنند. من چه می دانم؟! شاید مولا دست اینها را گرفت و نجاتشان داد. شاید میان همان "سِین سِین " ها حاجت یک نفر را داد. مگر تا به حال کم از این چیز ها دیده ایم. محرم صاحبش یک نفر دیگر است. خودش می داند شاید همان صدای طبل های نصف شب یک نفر را  از غفلت "بیدار" کند. شاید این آدم های بدِ پشتِ عینکِ من، سوار کشتی نجات حسین بشوند و منِ پر ادعا توی دریا غرق بشوم.

پی نوشت: دغدغه های به جای خود باقی هستند و همچنان در پی راه حل.فقط نوع نگاه عوض شد ولی شاید راه حل هم عوض شود(الله اعلم)

دل نوشت: دروغ چرا؟! اذیت می شوم در میان این خیل روایات نا معتبر. در میان این همه داستان سرایی ها.از یک جایی به بعد شک می آید سراغم. که نکند فلان چیز هم راست نباشد. وسط روضه تمام فکرم می شود این چیز ها. وسط سخنرانی برای خودم سنجش حدیث می گذارم. انگار یکجور مریضی یه جانم افتاده. یک جور مریضیِ دین دارانه! نمی دانم راضی باشم یا نه؟! گاهی اوقات دلم می خواست که هیچ وقت خیلی از این چیز ها را نمی فهمیدم و مثل یک آدم معمولی می آمدم پای همین روضه ها و زار زار گریه می کردم. از طرف دیگر می دانم که باید خدا را شکر کنم که از جهل بیرون آمدم. گزینه هایم کم شده. هر جایی سخنرانی نمی روم. هر روضه ای  به دلم نمی چسبد ولی آخر ماجرا خدا را شاکرم که هنوز پای سفره ام...

 

تنهایی بی هیاهو

فکرکنم از اوایل تابستان بود.یک حسی درونم پیدا شده بود که می گفت باید بلند شوم بروم کوه.آن هم شب! راستش صبح کوه رفتن را هم دوست دارم ولی مشکلش این است که برای بقیه روزم نمی توانم برنامه ریزی درست و درمانی بکنم.باید برگردم و بخوابم و بعدش هم یک خستگی همراهم هست تا آخر شب. البته بگذریم که صبح بیدار شدنش هم خودش پروژه ای دارد:)
آن حس اصرار دارد که یک شب بلند شوم و بروم کوه.اولین باری که امتحانش می کنم با حسم کنار میایم که عصر بروم و شب نشده بر گردم. (حقیقتا خانواده هم اینطوری راضی ترند)توقع داشتم با یک مسیر خلوت روبرو شوم ؛وآن بالا هم آدم پر نزند. به ایستگاه اول که میرسم کاملا چیزی را مشاهده می کنم که خلاف انتظارم بود. آنجا پر بود از پیرمرد ها و پیرزن هایی که تا آنجا بالا آمده بودند و زیر انداز انداخته بودند و دور هم می گفتند و می خندیدند. آن طرف تر چند نفر نرمش می کردند. پیرمردی میل های ده کیلویی آورده بود و آن بالا داشت میل میزد. شور و نشاطی که این بالا بود آن پایین اصلا وجود نداشت!
دفعه بعد دیر تر راه میافتم. نمازم را بام می خوانم و شروع می کنم به بالا رفتن. حقیقتا یک مقدار از طرف خانواده ترسانده شده ام که آن بالا و خلوتی شب ،هزار جور فکر به سر آدم می زند. قبل از راه افتادن "ی" را توی نمازخانه می بینم. با خانمش آمده بام. بدون شک یکی از بهترین زوج هایی هستند که می شناسم. "ی" خودش از بچه های گروه کوه دانشگاه بود. کمی می پرسم که تجربه ای درباره شب کوه رفتن دارد یا نه!؟ خیلی تعریف می کند از کوهنوردی شبانه. می گوید جای من را هم خالی کن. و وصیت می کند که از شغال ها هم نترس ،آنها بیشتر از تو می ترسند! راست می گفت. همان اول راه شغالی از فاصله 20 متری من را می بیند و فرار می کند.
باز هم مسیر آن چنان خلوت نیست.آن بالا هم که می رسم باز هم همان پیرمرد ها و پیرزن ها نشسته اند با همان انرژی شان؛ جوری که می شود با دیدنشان برای چند روز انرژی ذخیره کرد. کمی بالا تر می روم. از بعد از ایستگاه چشمه دیگر چراغ ندارد. البته احتیاجی به نور هم نیست. اگر مهتاب باشد همه چیز معلوم است. اگر نباشد هم تهران به اندازه کافی نورانی هست که همه چیز را بشود دید. از یک جایی به بعد واقعا آدم کم می شود. هر چهار-پنج دقیقه شاید یک نفر را بشود دید. می نشینم روی یکی از نیکمت های بین راه و به تهران خیره می شوم. خسته نشده ام.احساس می کنم کمی ترسیده ام. بر می گردم به کوه نگاه می کنم.تا به حال عظمتش اینگونه مرا نگرفته بود. فقط صدای چند جیر جیرک می آید و من تنها هستم. به اطرافم نگاه می کنم. احساس تنهایی می کنم.احساسی که برایم تازگی دارد. خیلی از اوقات فکر می کردم تنها هستم اما اینبار احساسم کاملا متفاوت است. اینکه درب اتاق را ببندم و بگویم تنها هستم یا مثلا لحظه ای از خانواده جدا شوم و لب ساحل با خودم تنها باشم یا توی ماشین تنها رانندگی کنم یا هزار تجربه دیگری که کرده بودم با این یک بار متفاوت بود. شاید در تجربه های پیشین همیشه یک غیر خودی را در حریم خودم احساس می کردم. پشت درب اتاقم پر بود از آدم. لب ساحل پر بود از آدم. تنهایی هایم پر بود از آدم اما این بار من با هرگونه انسانی حداقل چند دقیقه ای فاصله داشتم.حتی موبایل هم آنتن نمی داد. من بودم و خدا! درک خدا این بالا خیلی راحت تر بود تا در میان هیاهوی انسان ها. 

دروغ چرا ؛این تنهایی برای من ترسناک بود! دقیقا مثل همان اتاق تاریک زمان بچگی و ترس وجود یک موجود ناشناخته. ترسی از جنس بی پناهی. این بالا هر اتفاقی ممکن است برایم بیافتد و هیچ دفاعی هم ندارم. با خودم فکر می کنم؛همه گزینه ها حذف می شوند و من خود به خود یک نفر را دارم که حرف بزنم، تکیه کنم، امید داشته باشم و....  

فکر می کنم به تجربه ای که مدت هاست از خودمان دریغ کرده ایم؛تجربه تنهایی.حال آنکه ما به امید تجربه آن مدت ها در اتاقی حبس می شویم و خودمان را فریب می دهیم که تنها هستیم و اوج انقطاعمان از اطراف هدفونی است که توی گوشمان می گذاریم. با اینکه تجربه نکرده ام اما شاید یک حبس واقعی کمی به تنهایی نزدیک باشد. نمی خواهم بگویم در دوران ما تنها شدن ممکن نیست؛ احساس می کنم امکانش کم شده. به زندگی اجدادمان فکر می کنم. به زندگی پیامبران. به تنهایی چهل شبانه روزه محمد و موسی در حرا و طور. به زندگی چوپان هایی که از صبح تا شب خودشان هستند و صحرا؛ چوپان هایی که پیامبر شدند. تنهایی برای انسان ماحصل دارد. تنهایی با خودش یک تکیه گاه می آورد. تنهایی توکل را درست می کند. تنهایی ایمان را می آفریند. چیزی که مدت هاست از دست داده ایم!

پ.ن: در اوج بی پناهی احساس می کنم که می توانم به یک نفر دلخوش کنم. فکرم مدام می گوید که می توانم برگردم و از هیچ چیزی نترسم. لازم هم نیست به یک موجود نادیدنی دل خوش باشم. می گوید احتیاط شرط عقل است. در این اوقات فکر آدم فیلسوف ترین موجود دنیاست. هزار جور استدلال می کند تا آخر سر قانعم کند. من قانع می شوم. و این یعنی هنوز ایمانی در کار نیست و یا ایها الذین امَنوا امِنوا.....

بطالت ِ ناگزیر

من از احساس بطالت کردن بیزارم.خیلی چیز عجیبی نیست؛خیلی ها اینطوری هستند! مشکل من دقیقا از اینجا آغاز می شود که بیش از اندازه احساس بطالت می کنم! هر کاری را که بخواهم بکنم دائما به آلترناتیو هایش فکر می کنم. که اگر فلان کار را مجبور نبودم بکنم می توانستم توی اتاقم باشم؛ ذر حال خواندن یک کتاب باشم، یا مثلا یک فیلم تماشا کنم یا در بدترین حالت تلگرامم را چک کنم. با این پیش فرض کارهایی مثل خرید یا مهمانی رفتن یا حتی سفر کردن اسفناک می شود. اینکه باید وقتت را برای کاری صرف کنی که آلترناتیو های فوق العاده ای دارد برای من سخت است. از این طرف این طور هم نیست که تمام وقت هایم به بهترین شکل استفاده شود. مادرم همیشه می گوید که شعار می دهم و بیشتر وقت هایم را به بطالت می گذرانم. راست هم می گوید. منتها یک تقاوت اساسی دارد. بطالت آگاهانه خیلی جذاب است!!! اینکه به یک نقطه رضایت بخش از فعالیت های هدفمند می رسم و تصمیم می گیرم به بطالت بگذرانم! البته خودم را هم توجیه کنم که این بطالت هم در خدمت آن فعالیت های هدفمند است و قرار است استراحتی باشد برای بازگشت پر قدرت به میادین.

سرما میخورم.وسط تابستان! بدجوری مرا از پا در میاورد و سه روزی مهمان سوپ های خانگی هستم. بدترین چیز سرما خوردگی این استامینوفن لعنتی است که فقط مرا می خواباند.  یک روزش را کامل خوابم. فردایش ترجیح می دهم با بدن درد کنار بیایم تا اینکه بخوابم! اما چه فایده که دل و دماغ آدم به هیچ کاری نمی رود! وارد نوع جدیدی از بطالت خود خواسته می شوم! بطالتِ آگاهانه ی ناگزیر! و اینطور خودم را توجبه می کنم "من که ناتوانم از انجام دادن کار های مفید، پس باید با این بطالت کنار بیایم".و نهایت اینکه تلویزیون ببینم و تلگرام و اینستا چک کنم و دوباره تلویزیون ببینم و .... روز سوم همچنان لنگ بیماری هستم! از قضا وقت دندان پزشکی دارم و من هم که مراتب لطفم به دندان پزشک ها یک بار این جا ابزار کردم (+) برای دندان پزشکی رفتن دو چیز به مقدار زیاد لازم است.اول پول و دوم وقت! خدا را شاکرم که مصادف شده با ایامِ بطالتِ من! شاید جزو معدود دفعاتی بود که اینگونه ولیعصر را پیاده می رفتم؛ با یک خیال فارغ از همه چیز! برای خودم جلوی دکه روزنامه فروشی می ایستم. مهرنامه جدید را بر می دارم و با هزار امید بازش می کنم. شاید دوران افولش سرآمده باشد. کمی مطالبش بهتر شده اما هنوز مثل سابق نیست. تک فاز می زند. تیتر روزنامه ها را دارم می خوانم که پسرکی 19-20 ساله از بغل من خودش را به جلوی فروشنده می رساند. ساک دستی کهنه اش را زمین می گذارد و یک پنج هزار تومانی کهنه را جلوی فروشنده می گذاردو با لهجه می گوید:"آقا یه روزنامه میخوام!" 

فروشنده با همان تعجبی که من هم کرده می پرسد"روزنامه چی؟"

-"روزنامه کار!"
فروشنده یک همشهری جلویش می گذارد با بقیه پول اش! به پسر فکر می کنم.به تمام آرزو هایش که قرار است در این تهرانِ لعنتی برآورده بشود. راه می افتم و با همان فراغ بال به سمت یک سی دی فروشی میروم!(واژه سی دی فروشی برای خودم خیلی غریب است نمی دانم تا  به حال به این مغازه چه می گفتم!) گشتی می زنم توی آلبوم های موسیقی. حال خوب کن هست اما نه به اندازه وقت گذراندن در کتاب فروشی! آخرش هم یک کتاب صوتی می گیرم! بر می گردم سمت مطب. پسر یک گوشه ی این خیابان ولی عصر نشسته و دارد به شماره های توی روزنامه زنگ می زند. برایش داستان می سازم. از اینکه امشب می خواهد چه کار کند.شاید یک فامیل دور دارد که می رود خانه شان.شاید توی پارک بخوابد. به فردایش فکر می کنم که چه شغلی گیرش می آید؛چقدر حقوق می گیرد ؟به خانواده اش که هزار هزار امید داشته او را فرستاده تهران! به آینده محتوم پر امید پسر فکر می کنم و از این به اصطلاح بطالت ام لذت می برم. احساس می کنم با نوع جدیدی از بطالت آشنا شده ام! شاید برایش اسم جدید گذاشتم محض دهن پر کن بودن.....

آینده الکی 2 - شایعه

شایعه از اواسط تیر ماه شروع شد. شاید اولین باری بود که سرعت چرخیدن یک شایعه را به عینه می دیدم. من ظهر شنیدم.عصر در یکی از گروه های تلگرامم دیدم و فردایش هم چند نفر حضوری مطرح کردند !شایعه شده بود که کنکور ارشد از بهمن ماه به اردیبهشت خواهد افتاد. آن موقع در دلم دعا می کردم که خدایا عوض نشود. هزار جور برنامه برای خودم ریخته بودم. تازه داشتم با آینده کنار می آمدم. شایعه هفته به هفته قوی تر می شود. موسسات آموزشی هم در وبسایت هایشان نوشتند که فلان چیز شایعه شده و احتمال تغییر تاریخ بالاست.نکته جالب اینجا بود که همه متفق القول می گفتند که شایعه است!

عوض می شود!بالاخره اعلام رسمی می کنندکه تاریخ کنکور ارشد عوض شده. من از بقیه دنیا خبر ندارم؛ ولی گمان می کنم ما در نقطه ای زندگی می کنیم که بیش از حد زندگیمان در دست دیگران است. بیش از حد ترسیم آینده مان دست خودمان نیست! با یک قانون جدید همه چیز عوض می شود. دفعه قبل که یک شایعه را جدی گرفتم، دو سال زندگی ام عوض شد.شایعه افزایش سن کفالت سربازی که راه افتاد، من هم افتادم دنبال کفالت.کارت معافیتم که آمد به یک ماه هم نکشید که قانون عوض شد...

تمام مطالب پست قبل را هم بگذارید کنار این حرف ها. یک عامل سخت و غیر قابل پیش بینی به این ماجرا اضافه شد. نمی دانم شاید فهم من از آینده نگری غلط بوده؟!شاید برای همین است که پیش بینی یک مهارت جدی در اقتصاد است؟اصلا شاید برای همین بوده که کف بینی و پیش گویی از قدیم الایام رایج بوده؟! حتی آن موقع که دولتی در کار نبوده تا برای انسان ها تصمیم بگیرد ،انسان از سر کنجکاوی ،آینده خودش را از رمال و کف بین جویا می شود! نمی دانم شاید هم به این نتیجه می رسد که در آینده هیچ نقشی ندارد و حداقل ترجیح می دهد که در آینده اش غافلگیر نشود.

نمی دانم! من ترجیح می دهم غافلگیر بشوم.اصلا بدم نمی آید که با خودم قرار بگذارم که از این غافلگیر شدن ها لذت ببرم. حتی از حرص خوردن های بعدش. از غر زدن ها و غر شنیدن ها بعدش. وقتی قرار نیست که همه چیز دست خودمان باشد، حداقل لذت بردنمان دست خودمان باشد.

پ.ن1:  برای این جور وقت ها آدم باید یک نفر را داشته باشد که برود غر بزند. شفافِ شفاف! نه به اسم مشورت کردن یا تجدید دیدار! خود من که از همان اول برای طرف مقابل شفاف می کنم که فلانی "غر دارم" ، پایه ای؟! آدم باید یک نفر را داشته باشد که در اینجور مواقع بگوید پایه ام!

پ.ن2: دلیل کم کاری .....بهانه کم کاری در اینجا کنکور بود.دلیل نداشت!

آینده ی الکی!

زنگ زد به من که فردا جشن فارغ التحصیلی داریم. دوربینت را بیاور و عکس بگیر. فردا می روم برای دیدنش. دروغ چرا؟ برزخ است برای من.از یک طرف خوشحالم برایش و از یک طرف ناراحت. خوشحالم که دارد وارد یک مرحله جدید می شود . و ناراحتم که دارد می رود. تمام این ناراحتی ام به یک امید هم ختم می شود که شاید بماند.شاید ارشد را هم توی این دانشگاه باشد.

دوباره فکر می کنم به آینده. مشکل دارم با آینده. آینده را من نمی سازم که مال خودم بدانمش . آینده رقم می خورد. دست من هم نیست. همه چیز دست به دست هم می دهد تا ساخته شود . مثلا اگر تصمیم می گرفت اپلای کند خیلی از چیز های زندگی ام عوض می شد. برا همین می گویم دست من نیست. اینطور هم نیست که بشود جوری زندگی کرد که به هیچ کس وابسته نبود. حداقل من یکی نمی توانم. 

اینها به کنار. هزار عامل دیگر هم هست. وقتی می بینم یک مادری توی خیابان دست بچه معلولش را گرفته و راه می رود به این فکر می کنم که این مادر چه نقشه هایی برای خودش و بچه ی به دنیا نیامده اش داشته. و بعد به لحظه ای فکر می کنم که با تمام این آرزو ها خداحافظی کرده.

هزار جور مثال دیگر هم می توانم بگویم که هر کدامشان ترسم را بیشتر می کند. آینده به جای آنکه امیدوار کننده باشد ،ترسناک است. 

من راه حلی ندارم. باید کنار آمد. توکل کرد و جلو رفت. اما یک چیز ذهنم را درگیر کرده. این خیال بافی ها به چه دردی می خورد؟ حالا اسمش را بگذاریم آینده نگری! آینده نگری بیشتر از یک توهم می تواند باشد؟

پ.ن: یک سری از علمای اخلاق گفتار هایی درباب وهم دارند که بعد از امتحانات حتما سراغشان می روم. از آنها هم خواهم نوشت اگر تا آن موقع دیوانه نشده باشم :)

حقِ ندانستن راز ها

می خواهم بنویسم،ولی هنوز هم کمی شک دارم. نمی دانم باید از کجا شروع کنم.سال گذشته یکی از انتخاب های مهم زندگی ام را کردم و آن هم گفتگو با آدم هایی بود که تنها رابطه مان سلام و احوال پرسی بود. شاید هم خیلی گرم این کار را می کردیم ولی هیچ کداممان نمی دانستیم درون طرف مقابل چه می گذرد. یادم نیست که چگونه این ماجرا را پیش بردم. شاید برای یکی با یک سوال شروع کردم. برای یکی دیگر یک گلایه کردم و برای دیگری فقط یک اس ام اس فرستادم. شروع شد و فکر می کردم که تمام ماجرا دست من است و هر وقت که بخواهم دکمه ی توقف را فشار می دهم و قضیه می ایستد. اشتباه فکر می کردم. این را خیلی بعدتر فهمیدم. 

آدم ها انگار منتظرم بودند. و قصه هایشان شروع شد. قصه هایی که انگار حصرشان کرده بودند تا یک روز جلوی چشمان من آزادشان کنند. قصه های 40-50 ساله بیشتر دردناک بود؛تلخی اش بیشتر بود.یا بهتر بگویم حقیقت هایش بیشتر بود. من گوش می کردم. شاید نباید این کار می کردم. ولی آنها انگار منتظرم همین بودند. و کم کم راز ها را گفتند. و این بدترین نقطه ی ماجرا بود. اگر در تمام این ماجرا مخاطبم یک نفر بود، یا حداقل کم سن تر بود - تا تجربه کمتری داشته باشد- مشکلات اینقدر زیاد نمی شد. چند نفر در انواع سن و سال قضیه را فاجعه بار می کرد. من به نقطه ای رسیده بودم که دیگر نمی خواستم بشنوم. دیگر نمی خواستم بدانم. همان اوایل می فهمیدم که فشار زیادی تحمل می کنم. من با خاطرات شنیده شده زندگی می کردم. خودم را می گذاشتم جای آدم مقابل و تلخی ها را تجربه می کردم و این به من فشار می آورد. سیستم بدنم به هم ریخته بود. دکتر که معاینه کرد گفت:"هنوز خیلی جوونی واسه این همه استرس" گفتم:"روزگاره، بعضی وقت ها آدم ها رو اذیت می کنه" و قرص داد. من نخوردم. می دانستم من خودم باید این مشکل را برای خودم حل کنم. من نباید دیگر قصه می شنیدم. من این حق را داشتم که ندانم. حقی که دیگران به رسمیت نمی شناختند.

به نقطه ای رسیدم که ترجیح دادم همه چیز قطع شود.قطع نشد.کم شد .من از آدم ها فرار می کردم تا مبادا بشنوم ولی گاهی چاره ای نبود. درد دل ها که شروع می شد توی خودم می رفتم و تمام آن ماجرا ها زنده می شد. مشورت هم نبود که بشود به طرف گفت اشتباه می کنی.مشورت هم نبود که کمکش کنم. درد دل جای شنیدن است. و من هم ناگزیر بودم از شنیدن.

حالا مدتی گذشته.کمی از طوفان وجودم آرام شده. احساس می کنم حالا نیاز دارم که مشکل آدم ها را حل بکنم. حتی با شنیدن. حتی با زجر کشیدن. احساس می کنم دوباره باید شروع کنم. اما از یک چیز می ترسم. می ترسم که درد آدم ها برایم عادی شود. می ترسم که از تلخ کامی هایشان ناراحت نشوم. می ترسم که دیگر قفسه سینه ام تیر نکشد. من از عادی شدن بدی ها می ترسم.

روز های آخر خرداد

یک پدیده در دانشگاه هست که هم خوب است و هم بد و آن هم مدل امتحاناتش است. توی مدرسه یک برنامه می دادند و خلاص. مجبور بودیم پشت سر هم امتحان بدهیم. اما دانشگاه محل مذاکره است و باید امتیاز بگیری و امتیاز ندهی ! خوبی اش اینجاست که درس های نخوانده را جمع و جور می کنیم ولی همین هم باعث می شود که یک ماه درگیر امتحان میان ترم باشیم و یک ماه هم امتحانات ترم.  امتحان هایی که دغدغه برایم درست می کننند و رسما زندگی ام را مختل می کنند. سخت ترین قسمت دانشگاه رفتنم بدون شک همین یک مورد است. با این اوصاف خیلی راحت می شود تصور کرد که تمام شدن این امتحان ها چقدر برایم خوشحال کننده است. در حدی که امروز خودم را بعد از امتحان مهمان کردم،موقع برگشت از دانشگاه صدای اهنگ ماشین را بلند کردم و وقتی هم که رسیدم خانه بدون دغدغه خوابیدم.  تا یک ربع به 9 شب می خوابیدم و این از تمام خواب های این یک ماه من لذت بخش تر بود. از تمام شب هایی که به صبح هایش هیچ میلی نداشتم. خلاصه اینکه یکی از بهترین لذت های زندگی همین تمام شدن امتحانات است. 

همیشه وقتی خرداد می آمد می افتادم توی جریان درس و حالیم نمی شد چگونه می گذرد! به 10 ام که می رسید خسته می شدم و اگر تعطیلاتِ وسطِ خرداد نبود قطعا چند بار می مردم. اخر خرداد را هم کلا با توکل جلو می رفتم تا بالاخره امتحان ها تمام می شد.  آن موقع هم با بچه ها یک طرفی می رفتیم. گیم نتی،پایتختی،یا چه می دانم پا می شدیم می رفتیم رستوران. خلاصه اینکه می خواهم بگویم که دانشگاه این خوبی را دارد که اجازه می دهد 4 بار حس آخر خرداد را تجربه کنیم.  شکر گزارم ،همین. :)

فانتزی هایی که یادمان رفت

تعطیلات عید بدجوری دلتنگم کرده.برا تک تک بچه های کلاس دلم تنگ شده.یک لحظه به ذهنم رسید آخر سال...... سریع حواس خودم را پرت کردم.

جلسه آخر سال چهارشنبه بود.دقیقا فردای چهارشنبه سوری. جمعه شب سال تحویل بود و از آن روز هایی بود که زور داشت آدم به مدرسه بیاید. وقتی که معلم شدم فهمیدم که این تنبلی به مدرسه نیامدن مخصوص بچه ها نیست. معلم ها هم اصلا بدشان نمی آید که کلاسشان تعطیل شود یا آلودگی هوا و برف دلیل نیامدنشان به مدرسه بشود. آن روز هم مدام توی دفتر معلمین بحث این بود که چقدر سخت بود روز آخری مدرسه آمدن و البته بعدش فهمیدیم که امین ماشین گرفته و تمام زنگ تفریح های بعدی داشتیم رستوران مورد نظر را تعیین می کردیم :)

جلسه آخر که رفتم سر کلاس هنوز برجا نداده بودم که کمالی آمد جلو. کمالی از آن بچه های دوست داشتنی است. از آنهایی که توی دلم کلی جا باز کرده فقط به خاطر بچگی های با مزه اش. از آنهایی است که می خواهد بچه مثبت باشد و شلوغ کاری نکند.ولی انگار توی وجودش یک جور شیطنت دارد که به او این اجازه را نمی دهد. جلسه های اول سال یک مقدار ذهن اقتصادی بچه ها را قلقلک دادم. سوال کرده بودم:" فرض کنید می خوایم یک فروشگاه تاسیس کنیم.به نظرتون چه چیز هایی رو رعایت کنیم تا بیشترین فروش رو داشته باشیم؟" 

کمالی دستش را بالا گرفت و گفت: آقا به نظر من بریم یه پیتزا فروشی توی یه روستا بزنیم! چند روز اول هم پیتزای مجانی بدیم. بعدش دیگه هرروز همه میان ناهار و شام پیتزا می خورن."

- "آخه مگه میشه هر روز پیتزا خورد؟تو خودت هر روز پیتزا بهت بدن حالت بد نمیشه؟"

- "آقا من عاشق پیتزا ام. هر روز هم بهم پیتزا بدن می خورم. ولی مامان بابام نمی ذارن"

شوخی نمی کرد.دنبال شیطنت کردن هم نبود. قیافه اش معلوم بود که دارد حقیقت درونش را می گوید. شاید بدون اغراق ده دقیقه از وقت کلاس را داشتم باهاش بحث می کردم. قانع نشد. گفتم بعد از کلاس وایسا. دنبال این بودم که ثابت کنم مثلا گاو داشتن در یک روستا خیلی به صرفه تر است از پیتزا فروشی باز کزدن. اینقدر در بحث کردن جدی بود که بیشتر زنگ تفریح را با من صحبت کرد. آخرش هم آن طور که باید و شاید راضی نشد.

این جدیت را یکبار دیگر هم داشت. ابتدای درس های تاریخ بود. بعد از کلاس اومد گفت :" آقا سلطان سلیمان کار های خیلی مهم تری از کوروش کرده" و شروع کرد مثال زدن. بین مثال هایش توانستم بفهمم که اسطوره ی سلطان سلیمان از یک سفر به ترکیه شروع شده و  حاصل بازدیدش از یک موزه است و حرف هایی که راهنمای موزه زده. با خودم احتمال می دهم" حریم سلطان هم نقش داشته دیگه"! خلاصه آن روز هم کلاس تاریخ ترکیه داشتیم با کمالی .

برگردم سر نقطه اول. توی کلاس که آمدم کمالی آمد جلو. گفت"آقا دندونم افتاد می تونم برم بیرون" با خودم گفتم"داره بهانه الکی جور می کنه بره بیرون".کلا هم سخت اجازه بیرون رفتن از کلاس می دهم. گفتم "یعنی چی!؟ یعنی همین الان افتاد؟"گفت :آره اقا" و مشتش را باز کرد.یک دنداد آسیاب کوچک توی دستش بود! گفت :آقا این لق شده بود. و گفت که این چندمین دندان اش است که افتاده. چند تا از بچه های ردیف جلو هم حرف کمالی را شنیدند سریع آمار های خودشان را دادند که  چند تا از دندان هایشان افتاده.

داشتم ذوق مرگ می شدم. خیلی وقت بود فانتزی های کودکی را فراموش کرده بودم. اصلا یادم رفته بود به چه چیزهایی دلم خوش بود. اینکه لحظه شماری می کردیم برای افتادن دندان های لق شده. یا مثلا با مداد روی دیوار علامت می زدیم که ببینیم چقدر رشد کرده ایم. یا مدام روی ترازو می رفتیم تا ببینیم چقدر چاق شده ایم. بعد می رفتیم و اینها را دوست هایمان می گفتیم. خیلی وقت بود که خودم را توی این هیاهوی زندگی گم کرده بودم. دندان کمالی مرا برگرداند به دلخوشی های بچه گانه. دل خوشی هایی که اگر هنوز هم باشند می توانم بی خیال همه چیز بشوم و چند لحظه کیف آنها بکنم.

لذتِ در راه بودن

چند وقتی است احساس می کنم گیر هدف ها افتاده ام. آینده ای که برایم مبهم است؛ همیشه و برای همه هم اینطور بوده و شاید وضعیت فعلی روزگار من این ابهام را بیشتر می کند. و البته اگر کمی هم با خودم صریح باشم، می ترسم. از آنکه که نمی دانم چه پیش می آید! 

فکر می کنم به سالی که گذشت. احساس می کنم 93 را نگذراندم. گیر کرده بودم توی آینده. و حالا امروز همان آینده ای ست که انتظارش را می کشیدم و هیچ اتفاق خاصی هم نیافتاده. فقط 93 را نفهمیدم. یک سال را از دست دادم. همین!

فکر می کنم به این گیر افتادن ها توی اهدافم. اجازه می دهم حال را از بین ببرد و آخرش هیچ چیز از مسیر نمی فهمم. هدف ها هم که تمام نمی شوند؛ تولید نسل مداوم دارند پشت هم. لذت در راه بودن را از دست داده ام. مثل مسافرت های بچگی که دائم غر می زدم چرا نمی رسیم. حالا فکر می کنم مسافرت همین در راه بودن است. اصلا رسیدن مطرح نیست. احساس می کنم هدف را اشتباه تشخیص داده ام. هدف همین در راه بودن است. چه کسی به پایان هدف ها رسیده که من دومی اش باشم؟!